این یعنی نباید نگران گران‌شدن ناگهانی و شوک‌آور قیمت‌ها باشیم اما باید از همین حالا به فکر الگوی مصرف بود؛ الگویی که براساس میزان مصرف، قیمت نهایی انرژی را به شکل پلکانی برای شما محاسبه می‌کند؛ یعنی اگر از مشترکان کم‌مصرف یا متعادل هستید، افزایش قیمت‌ها را اصلا حس نمی‌کنید اما اگر جزو پرمصرف‌ها باشید، به‌صورت پلکانی هزینه‌هایتان بالا می‌رود. این کار در واقع راهی برای درست مصرف‌کردن است نه به راه انداختن یک برنامه ریاضتی برای خانواده. برای مثال، خوب است بدانید که در همین تهران خودمان 2میلیون بخاری با بازدهی فقط حدود 20درصد وجود دارد که بهینه‌کردن آنها نه‌تنها ضرر ندارد، بلکه همه‌اش سود است. با همین استدلال و با توجه به اینکه شهر از مجموعه زیادی خانه و مجتمع مسکونی تشکیل شده، برای شروع صرفه‌جویی باید قبل از هر چیز به داخل خانه‌ها برویم و از همین وسایل روزمره کار را شروع کنیم؛ یعنی از لامپ، یخچال و لباسشویی.
خرج کنید تا کمتر هزینه کنید
بیشتر مردم فکر می‌کنند صرفه‌جویی یعنی پایین آوردن هزینه‌ها تا کمترین میزان ممکن، بدون صرف هزینه جدید اما مسئله اینجاست که در بیشتر مواقع شما برای اینکه بعدا مبلغ کمتری برای مصرف انرژی بپردازید؛ مجبور هستید ابتدا کمی بیشتر هزینه کنید؛ مثلا خرید یک یخچال با درجه A برچسب انرژی، گران‌تر از یک یخچال با درجه G است اما میزان مصرف یخچال اولی بسیار پایین‌تر از دومی است و هزینه جاری کمتری دارد. پس حتما در بودجه خانواده برای خرید وسایل گران اما کم‌مصرف جا بگذارید.
از آشپزخانه شروع کنید
آشپزخانه یکی از پرمصرف‌ترین قسمت‌های خانه است. سراغ آن دسته از لوازمی بروید که استفاده بیشتری از آنها دارید و می‌دانید که در قبض‌های ماهانه‌تان بخش قابل توجهی از هزینه‌ها را به‌خودشان اختصاص می‌دهند.
ماشین لباسشویی
تنظیم درجه حرارت ماشین لباسشویی هم تا حد زیادی می‌تواند در میزان مصرف انرژی تأثیرگذار باشد. درجه حرارت ماشین لباسشویی را طوری بگذارید که آب را سرد و گرم کند نه داغ. با همین تغییر کوچک، در ماشین لباسشویی مصرف انرژی تا حد زیادی پایین می‌آید.
یخچال و فریزر
چیزی حدود 20درصد مصرف برق خانگی متعلق به یخچال است؛ وسیله‌ای که قرار است برای خنک‌نگه‌داشتن مواد غذایی از آن استفاده کنیم اما گاهی اوقات تبدیل به قطب می‌شود! پس لازم است حتما درجه حرارت یخچال و فریزر را کم کنیم. برای تنظیم درجه حرارت یخچال نزدیک به 3درجه و فریزر نزدیک به 16- درجه از دماسنج استفاده کنید. دقت کنید که دکمه بهینه‌ساز انرژی آن روشن باشد. ضمنا واشر دور در‌های یخچال و فریزر را چک کنید تا تمیز و سالم باشند.
آبگرمکن
درجه ترموستات را پایین بیاورید. ترموستات‌ها معمولاً در 60درجه تنظیم می‌شوند، درحالی‌که 50درجه معمولاً کافی است. هر 10 درجه کاهش تا 270 کیلوگرم برای آبگرمکن‌های برقی و تا 180 کیلوگرم برای آبگرمکن‌های گازی دی‌اکسید کربن کمتری در سال تولید می‌کند و طبیعتا میزان مصرف گاز را هم به مقدار چشمگیری کاهش می‌دهید.
ماشین ظرفشویی
ماشین ظرفشویی که چند سالی است به یکی از اعضای اصلی آشپزخانه‌ها اضافه شده، مصرف برق بالایی دارد. پس بهتر است تا جای امکان فقط در مواردی از آن استفاده کنید که ماشین حتماً پر از ظرف است. یک نکته مهم هم در مورد ماشین ظرفشویی، روشن‌بودن دکمه بهینه‌ساز انرژی است تا ظروف با هوا خشک شوند. همچنین می‌توانید به‌صورت دستی چرخه خشک‌کننده آن را خاموش کنید؛ چراکه استفاده نکردن از گرما در چرخه خشک کردن تا 20درصد از مصرف کلی برق دستگاه کم می‌کند.
خرید لامپ کم مصرف
لامپ‌های کم مصرف 10سالی است که وارد خانه و زندگی ما شده‌اند اما هنوز هم به‌علت قیمت بالایی که دارند، از سوی بعضی خانواده‌ها مورد استقبال واقع نمی‌شوند. با این حال اگرچه قیمت اولیه خرید این لامپ‌ها بیشتر است اما با مصرف درصد کمتری انرژی نسبت به یک لامپ رشته‌ای معمولی در دراز مدت پول بیشتری برایتان پس‌انداز می‌کند و 8تا 12مرتبه بیشتر عمر دارد. این لامپ‌ها همان میزان نور را تولید می‌کنند ولی فقط 10درصد انرژی مصرفی یک لامپ عادی برای تولید نور را استفاده می‌کنند. اگر هر خانواده ایرانی فقط یکی از لامپ‌های معمولی خود را با این لامپ‌ها جایگزین کند، می‌توانیم همان میزان انرژی‌ای که یک کارخانه انرژی هسته‌ای در سال تولید می‌کند، پس‌انداز کنیم.
خرید و استفاده بهینه از کولر
خوب است بدانید حدود 25درصد از برق بخش خانگی در فصل گرما را کولرها مصرف می‌کنند؛ کولرهایی که تعدادشان به حدود 9میلیون دستگاه می‌رسد و بیش از ۶۵ درصد خانوارهای شهری و حدود ۲۰ درصد خانوارهای روستایی از آنها استفاده می‌کنند. بدیهی است که کولرهای آبی بسیار کمتر از کولرهای گازی برق مصرف می‌کنند (500وات دربرابر 2000وات) اما تعداد کولرهای آبی بسیار بیشتر از کولرهای گازی است و البته مصرف آب قابل توجهی هم دارند؛ ضمن اینکه کولرهای گازی قابلیت تنظیم دما دارند که باعث می‌شود هنگام رسیدن به دمای مطلوب، کولر به‌طور خودکار خاموش شود و انرژی کمتری مصرف کند. اما اگر دنبال جواب این سؤال هستید که با توجه به قیمت و قابلیت‌ها، کدام یک از کولرها (گازی یا آبی) را بهتر است انتخاب کنیم، باید بگوییم که جواب مطلقی برای این سؤال وجود ندارد. در مورد کولرهای گازی باید گفت که کارکرد این دستگاه‌ها شباهت زیادی به یخچال دارد و فقط در مناطق گرمسیری و بسیار مرطوب باید مورد استفاده قرار گیرد و نسبت به کولرهای معمولی نیازمند تعمیر و نگهداری بیشتری هستند.
پول قبض را جدا کنید
می‌توانید از همین حالا در خانه خودتان کارگروه ویژه‌ای برای گرانی هزینه‌های انرژی تشکیل بدهید؛ یعنی بعد از فراهم کردن تمام وسایلی که به صرفه‌جویی انرژی کمک می‌کنند و جلوگیری حداکثری از هدررفت انرژی، وارد بحث مالی بشوید و پولی را برای قبوض دوره جدید کنار بگذارید. مثلا اگر در حال حاضر خانواده 4نفره شما ماهانه 100هزار تومان برای آب و برق و گاز هزینه می‌کند، با کنار گذاشتن 5هزار تومان برای هر کدام از قبض‌ها می‌توانید از فشار افزایش قیمت‌ها تا حد زیادی کم کنید. با این کار بعد از چند‌ماه به جای اینکه یکباره بخواهید 20هزار تومان به کل هزینه‌ها اضافه کنید، همین هزینه فعلی را به همراه پس‌اندازی که شروع کرده‌اید، می‌پردازید. شاید این پیشنهاد در ظاهر تفاوت چندانی نداشته باشد اما از تحمیل ناگهانی هزینه و بار روانی آن کم می‌کند. علاوه بر این می‌توانید لیستی از تمام وسایل پرمصرف خانه تهیه و مقدار انرژی مورد مصرف هر کدام را محاسبه کنید. حالا می‌توانید براساس تعداد ساعات مصرف خانواده از آن وسیله در طول هفته، مجموع میزان انرژی را پیدا کنید و با تعرفه‌های جدید مطابقت بدهید. اگر مصرف شما براساس الگوی مصرف زیاد بود، باید ساعات استفاده را کم کنید یا براساس برچسب انرژی وسیله کم‌مصرفی انتخاب کنید. این کار باعث می‌شود دید واقع‌بینانه‌تری نسبت به میزان مصرف‌تان داشته باشید و مدیریت بهتری اعمال کنید.
نیروگاه خورشیدی بزنید
می‌توانید برای تأمین برق خانه، به جای وزارت نیرو، به سمت خورشید دست نیاز دراز کنید! معاون وزیر نیرو از ارائه تسهیلات بلاعوض برای نصب نیروگاه‌های خورشیدی خانگی خبر داده و گفته که اگر مردم به تأمین برق خود از طریق نیروگاه‌های خورشیدی مایل باشند،تا ۵۰ درصد کمک بلاعوض به آنها می‌دهیم. این را هم مطلع باشید که عملیات نصب نیروگاه‌های خورشیدی روی بام تعدادی از مدارس شروع شده تا کم کم داشتن یک نیروگاه خورشیدی روی بام‌خانه‌ها به اندازه داشتن آنتن تلویزیون طبیعی شود. نیروی تابشی خورشید بر سطح زمین ایران به‌طور متوسط 5/4کیلووات ساعت بر مترمربع اندازه‌گیری شده که در بعضی نقاط این عدد به 7و 8هم می‌رسید؛ یعنی به‌طور متوسط با یک صفحه 2 متری، می‌توانید در هر ساعت 9000وات برق تولید کنید.
